Wiosna w terenie - co zabrać na biwak, wiosenne wycieczki czy wyprawę bushcraftową?

Wiosna to czas, kiedy outdoor ożywa. Coraz chętniej podejmujemy mniej lub bardziej wymagające aktywności outdoorowe, nawet jeśli to tylko dłuższe spacery czy jednodniowe wycieczki miejskie. Camping i turystyka, a obok nich również bushcraft, rozkwitają wraz z początkiem wiosny. Pierwsze promienie słońca, coraz dłuższe dni i rosnące temperatury zachęcają do częstszych aktywności na łonie natury oraz pierwszych wypadów na biwak, górskie wycieczki czy leśne eskapady. Pogoda zachęca do podejmowania aktywności w terenie, ale lubi też być kapryśna, a teren sam w sobie i w każdych warunkach - bywa zdradliwy. Na sezon wiosenny warto dobrze się przygotować, by móc w pełni czerpać radość z każdej kolejnej wyprawy. Wszystkich entuzjastów turystyki, bushcraftu i aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu zachęcamy do wyjścia z domów - oczywiście z odpowiednim wyposażeniem!

W naszym artykule podpowiadamy, jak przygotować się na wiosenne wyprawy i sezon wiosenny w outdoorze. Wielbicielom długich wędrówek, biwaków i campingów polecimy sprawdzoną odzież i sprzęt turystyczny, które nie zawiodą na żadnym szlaku i podczas żadnej przygody. Czas przygotowań na wiosnę w outdoorze już się rozpoczął! Sprawdź nasze rekomendacje i poznaj najlepsze wyposażenie outdoorowe, które cieszy się popularnością w sezonie wiosennym - w tym szereg nowości od topowych producentów branży outdoorowej, takich jak Ka-Bar, Nite Ize, LOWA i wielu innych. Jeśli przygotowujesz się na pierwsze wiosenne wyprawy, nasz przewodnik po odzieży i wyposażeniu outdoorowym to obowiązkowa lektura!

Spis treści:

• Wiosenna odzież outdoorowa
• Jak się ubrać w teren?
• Jakie buty na wiosnę?
• Przydatne dodatki
• Profesjonalne wyposażenie outdoorowe
• Pakowanie na wyprawę
• Niezbędnik outdoorowy
• Nocowanie pod gołym niebem
• Gotowanie w terenie
• Bezpieczeństwo w terenie

Wiosenna odzież outdoorowa - czemu warto postawić na ubiór na cebulkę?

Wiosna to zdecydowanie najbardziej kapryśna pora roku, po której można spodziewać się wszystkiego - w tym wielu nagłych zwrotów akcji. Będąc w pobliżu domu szybko można zaradzić takim niespodziankom, ale w terenie warto być przygotowanym na różne scenariusze. Dodatkowe wymagania przed odzieżą outdoorową stawia czasem też wybrany rodzaj aktywności, miejsce, do którego się wybieramy i trudności terenowe, które mogą być kolejnym wyzwaniem. Dlatego przed pierwszą wiosenną wyprawą w teren warto pokusić się o przegląd garderoby. Sprawdź nasz praktyczny poradnik dla biwakowiczów, wędrowców, turystów i survivalowców, w którym podpowiadamy, jak ubierać się wiosną w teren!

Pogoda 20 stopni - jak się ubrać w teren?

Wiosna to idealna pora, by wrócić na szlak czy wyjść na dłużej na łono natury - słońce grzeje coraz mocniej, dni są dłuższe, a przyroda budzi się do życia. Ale pogoda w tym okresie potrafi zaskoczyć: raz świeci słońce, za chwilę leje deszcz, a poranki bywają jeszcze naprawdę chłodne - nie wspominając już o nocach, które wciąż potrafią być zimne. Teraz pytasz, jak się ubrać, gdy za oknem 20 stopni - wieczorem zapytasz, jak się ubrać na 10 stopni. Dlatego odpowiednia odzież outdoorowa to podstawa każdej wyprawy - czy to weekendowy camping, biwak pod namiotem, czy kilkunastodniowa wyprawa w nieznane. Sprawdź, jak się ubrać na wycieczkę w teren oraz dlaczego ubranie na cebulkę to najlepszy wybór na wiosnę!

Wiosna to czas przejściowy - i właśnie to czyni ją najbardziej wymagającą porą roku, jeśli chodzi o dobór ubioru w teren. Słońce i 18°C w cieniu rano, chłodny wiatr po południu, a wieczorem przymrozek i rosa w śpiworze. Zdarzają się też nagłe zmiany pogody, silne wiatry i przelotne opady. Dlatego, jeśli planujesz aktywności w terenie do późnych godzin wieczornych lub nocowanie w terenie, bielizna termoaktywna to podstawa Twojej wiosennej garderoby na wyprawę.

Wiosną w terenie dobrze sprawdzi się np. bielizna termoaktywna Mil-Tec Performance 4-Way Stretch, wykonana z mieszanki nylonu (70%), poliesteru (24%) oraz elastanu (6%), która zapewnia optymalną termoregulację, oddychalność, doskonałe dopasowanie do ciała oraz pełną swobodę ruchów. Materiał 4-Way Stretch jest elastyczny i rozciągliwy we wszystkich kierunkach, a wykorzystanie technologii płaskich szwów dodatkowo zwiększa wygodę użytkowania. Wysoki komfort termiczny zapewnia przemyślana konstrukcja oraz odpowiednia grubość włókien, a wielokomponentowa struktura wspiera szybkie odprowadzanie wilgoci, które zabezpiecza ciało przed przegrzaniem i wyziębieniem. Ponadto bielizna nie uczula skóry, nie powoduje podrażnień, a dodatkowo posiada też właściwości antybakteryjne.

Jeśli zależy nam na ochronie termicznej najwyższej jakości, najlepszym wyborem będzie odzież termoaktywna na bazie wełny Merino - specjalnej odmiany pochodzącej od owiec merynosów, aktualnie najliczniej występujących na terenach Australii. Wełna z tej rasy owiec jest nie tylko bardzo cienka i sprężysta, ale przede wszystkim wyróżnia się doskonałymi właściwościami izolacyjnymi. Jej włókna gromadzą powietrze, co dodatkowo wzmacnia właściwości termoregulacyjne, a wilgoć odprowadzana jest jeszcze w stanie lotnym, co gwarantuje optymalną oddychalność. Ponadto wełna Merino zapobiega rozwojowi grzybów i bakterii, bardzo szybko schnie oraz jest odporna na odkształcenia i przetarcia. Bez względu na to, czy interesują nas komplety bielizny, czy tylko legginsy termoaktywne lub koszulka termoaktywna, bez problemu znajdziemy model wykorzystujący ten rodzaj wełny. Godne polecenia są np. produkty marki Brubeck, takie jak legginsy termoaktywne Active Wool Merino, które zawierają 41% weny Merino lub bluza termoaktywna Ranger Wool, która w składzie ma aż 78% wełny merynosów.

Z tego samego powodu, z którego bielizna i odzież termoaktywna stanowią podstawę wiosennego ubioru na jakąkolwiek dłuższą wyprawę w teren, również ubiór warstwowy - czyli tzw. ubiór „na cebulkę” jest najrozsądniejszym i najbezpieczniejszym wyborem na wiosnę. Pozwoli Ci to swobodnie reagować na zmienne warunki bez przegrzewania się czy marznięcia. Z czego zatem powinien składać się optymalny zestaw odzieży outdoorowej na wiosnę?

W ubiorze warstwowym wyróżniamy zawsze 3 główne warstwy. Pierwszą jest warstwa bazowa, tzw. warstwa termiczna - i tą właściwie już omówiliśmy przy okazji odzieży termoaktywnej. Warstwa bazowa znajduje się najbliżej ciała i ma z nim bezpośredni kontakt, a jej zadaniem jest przede wszystkim odprowadzanie potu i wilgoci, które zapobiega wychłodzeniu ciała. Jeśli z jakichś względów nie zdecydujemy się na bieliznę lub odzież termoaktywną, wybierajmy wyłącznie odpowiedniki z materiałów syntetycznych, takich jak poliester czy polipropylen, które szybko schną i zapewniają dobrą przepuszczalność powietrza. Zdecydowanie warto natomiast zrezygnować z odpowiedników bawełnianych - na pierwszy rzut oka mogą wydawać się przewiewne, ale w praktyce chłoną wodę jak szalone i bardzo wolno schną, a wilgoć na skórze w połączeniu z wiatrem to prosta droga do wychłodzenia.

Drugą warstwą jest warstwa pośrednia, czyli tzw. warstwa izolacyjna lub docieplająca. Ma ona za zadanie przede wszystkim zatrzymywać ciepło wytwarzane przez ciało. Wiosna stawia tu dodatkowe wyzwania, powinno nam być bowiem ciepło, ale jednocześnie nie za gorąco i wciąż przewiewnie. Przy wzmożonej aktywności fizycznej warstwa pośrednia powinna zapewniać ciepło podczas przestoju, ale też eliminować ryzyko przegrzania podczas ruchu. Najlepiej sprawdzają się tu cieńsze polary o gramaturze ok. 200 g/m², dobrze oddychające bluzy typu grid fleece oraz lekkie kurtki softshell.

Jako wiosenny polar docieplający świetnie sprawdzi się np. polar M-Tac Hoodie Polartec Sport, wykonany ze słynnego materiału Polartec 200 i wyposażony w kaptur oraz dwie pojemne kieszenie boczne. Model zapewnia optymalny komfort cieplny oraz swobodę ruchów podczas aktywności fizycznej. W roli wiosennej warstwy docieplającej możemy wykorzystać również lżejsze polary Helikon - choć ich gramatury są nieco większe, to doskonale przemyślane systemy wentylacji rekompensują potencjalne niedogodności przy wyższych temperaturach. Dobrym modelem na wiosenne eskapady będzie np. polar Helikon Classic Army, wzmocniony na łokciach i ramionach oraz wyposażony w membranę wiatroszczelną na wysokości ramion i klatki piersiowej.

Alternatywą dla typowych polarów są wspomniane już bluzy typu grid fleece, które doskonale sprawdzają się jako wiosenna warstwa izolacyjna. Są to bluzy wykonane ze specjalnego polaru siateczkowego, którego struktura posiada kanaliki powietrzne poprawiające oddychalność materiału i wspomagające prawidłowe odprowadzanie wilgoci. Tego rodzaju bluzy dobrze regulują temperaturę ciała, szybko schną i zapewniają odpowiedni komfort termiczny, a przy tym pozostają lekkie i pakowne. Dobrym przykładem takiej bluzy jest np. polar Helikon Alpha Tactical Grid Fleece, wyposażony w wysoki kołnierz z osłoną podbródka, elastyczne mankiety i liczne kieszenie.

W charakterze warstwy pośredniej często stosowany jest również lekki softshell, czyli kurtka ze specjalnego materiału z miękką warstwą wewnętrzną oraz zbitą warstwą zewnętrzną, której zadaniem jest zarówno zapewnienie komfortu termicznego (w tym odpowiedniej oddychalności), jak i ochrona ciała przed wiatrem. W tej roli świetnie sprawdzą się kurtki Helikon, w tym przede wszystkim modele Helikon Tramontane oraz Helikon Trooper. Tramontane to lekka i pakowna wiatrówka z wytrzymałego i szybkoschnącego nylonu WindPack®, dodatkowo pokryta impregnatem DWR (Durable Water Repellency) o właściwościach hydrofobowych oraz wyposażona w regulowany kaptur, który łatwo dopasować do kształtu głowy. Z kolei Trooper to praktyczny softshell o wydłużonym kroju (osłania lędźwie i nerki przed przewianiem), wykonany z materiału StormStretch® - mieszanki elastanu (2%) i nylonu (98%) o doskonałych właściwościach izolacyjnych. Kurtka posiada chowany w stójce kaptur z wysuniętym daszkiem, który chroni twarz przed deszczem, a dzięki zastosowaniu teflonowej powłoki DuPont jest też odporna na przemakanie i zabrudzenia, co na pewno szybko docenimy podczas trudniejszych aktywności w terenie.

Ostatnia warstwa to warstwa zewnętrzna, tzw. ochronna - jej zadaniem jest bowiem głównie ochrona przed żywiołami i niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Tutaj najczęściej polecane są kurtki typu hardshell o dużo lepszych parametrach w zakresie wodoodporności. I tu wypada zauważyć, że wiosną przy optymalnych warunkach pogodowych, warstwę ochronną może równie dobrze stanowić odpowiednio zabezpieczony softshell, podobny do modeli przedstawionych powyżej. Jednak o ile skutecznie ochroni on nas przed lekkim deszczem, to może nie poradzić sobie z solidną ulewą. Na takie okazje lepiej zaopatrzyć się w solidne rozwiązania membranowe o odpowiedniej wentylacji, najlepiej z kapturem i klejonymi szwami.

Takim modelem jest np. kurtka Helikon Hardshell Squall wyposażona w trzywarstwową membranę 3L TorrentStretch, która zapewnia imponujące parametry ochronne - wodoodporność na poziomie 30 000 mm słupa wody oraz oddychalność na poziomie 30 000 g/m2/24h. Materiał poddano również impregnacji DWR PFC Free, która dodatkowo poprawia właściwości hydrofobowe i oddychalność tkanin membranowych. Kurtka świetnie odprowadza wilgoć - współczynnik oporu parowania RET wynosi <5. Model bez problemu zmieści się we własnym kapturze, można więc spokojnie trzymać go w plecaku pośród reszty ekwipunku.

Alternatywnie - przy założeniu, że posiadamy już polar docieplający i dobrze chroniący przed wiatrem softshell - w roli wiosennej warstwy ochronnej możemy wykorzystać też tradycyjne poncho przeciwdeszczowe. Jego zaletą jest to, że w większości przypadków takie poncho pozwala zabezpieczyć przed deszczem również plecak, który niesiemy. Wiosną dobrze sprawdzają się modele winylowe, takie jak winylowe poncho przeciwdeszczowe MFH ze zgrzewanymi szwami, którego konstrukcja pozwala na połączenie dwóch lub więcej egzemplarzy w improwizowany tarp. Jeśli natomiast z natury jesteśmy ciepłolubni, a przy tym lubimy rozwiązania 4w1, warto zainteresować się takimi wariacjami, jak np. poncho Helikon Swagman Roll Climashield® Apex z wypełnieniem docieplającym, które zapewni nie tylko ochronę przed deszczem, ale i dodatkową warstwę termiczną. Jego unikalna konstrukcja pozwala wykorzystać poncho nie tylko jako ochronną odzież wierzchnią, ale również jako koc, śpiwór lub podpinkę do hamaka. Takie rozwiązanie pozwala zaoszczędzić sporo miejsca, które można przeznaczyć na inny ekwipunek!

Gdzie nogi poniosą - jakie buty na wiosnę?

Jeśli wiosna wzywa Cię w teren, to nie ma ważniejszej części garderoby niż dobre buty. Nieważne, czy wybierasz się na lekki biwak, terenową wyprawę z plecakiem, czy miejski eksploracyjny spacer po nieznanych dzielnicach - to od butów zależy, jak długo będziesz szedł z przyjemnością, a kiedy zaczniesz odliczać do najbliższego postoju. Jeśli zapytasz kogokolwiek z doświadczeniem w outdoorze, co jest absolutnie najważniejsze we wiosennym wyposażeniu - odpowiedź będzie jedna: odpowiednie obuwie. Bo możesz mieć najlepszy plecak, rewelacyjną kurtkę i niezniszczalny multitool, ale jeśli Twoje stopy odmówią posłuszeństwa - daleko nie zajdziesz, a cała wiosenna wyprawa na łono natury zamieni się w udrękę. Dlatego właśnie wiosną, kiedy teren bywa grząski, wilgotny, śliski i zmienny, wybór odpowiedniego obuwia ma kluczowe znaczenie.

Dlaczego to takie ważne? Odpowiednie buty w terenie mają za zadanie nie tylko chronić, ale również wspierać nasze stopy - i nie tylko. Prawidłowa amortyzacja, którą zapewnia dobre obuwie, chroni przed przeciążeniami także nasze stawy, kolana czy plecy - zwłaszcza podczas wędrówek po nierównym terenie lub dźwigania ciężkiego plecaka. Istotna jest tu również przyczepność butów, która w znacznej mierze zależy od konstrukcji bieżnika podeszwy, a która pozwala bezpiecznie poruszać się po mokrej ziemi, błocie, kamieniach czy wystających korzeniach bez ryzyka poślizgnięcia się lub urazu. Znaczenie ma również wysokość cholewki - wyższe modele lepiej stabilizują kostkę, co zapewnia większe bezpieczeństwo podczas schodzenia z wysokości z dużym obciążeniem lub poruszania się po grząskim gruncie. Wiosna - jako nieprzewidywalna mieszanka słońca i deszczu - stawia przed obuwiem wyprawowym dodatkowe wymagania. Najlepsze buty na wiosenną wyprawę powinny posiadać właściwości wodoodporne, ale jednocześnie powinny zapewniać właściwą cyrkulację powietrza i odpowiednią oddychalność.

Zatem, jakie buty wybrać na wiosnę w terenie? Nie ma jednego, uniwersalnego modelu outdoorowego obuwia wiosennego, który byłby idealny dla każdego - wszystko zależy od charakteru aktywności, długości trasy, ukształtowania terenu oraz obciążenia.

Do outdooru miejskiego, czyli aktywności takich jak urban exploring, city-hiking, city-trekking lub aktywności hybrydowych, które wykorzystują tereny zielone w pobliżu miast, polecamy lżejsze buty trekkingowe, które łączą wygodę sportowego obuwia z wytrzymałością. Warto stawiać na modele wykonane z lekkich, przewiewnych i oddychających materiałów, z dobrą amortyzacją i bezpieczną podeszwą. Z uwagi na bliskość terenów miejskich membrana przeciwdeszczowa nie jest koniecznością - w razie przelotnych mżawek dobrze mieć w plecaku cienką ochronę przeciwdeszczową na buty. Dla zwiększenia komfortu i zapewnienia sobie odpowiedniej mobilności, warto postawić na buty z krótką cholewką.

Do outdooru miejskiego i hybrydowych aktywności w terenie świetnie nadają się krótkie i lekkie buty Altama, takie jak np. buty taktyczne Altama Aboottabad Trail, wykonane z szybkoschnącej siatki i mikrofibry PU oraz wyposażone w antypoślizgową podeszwę zgodną z normą ASTM F2913-17 (określającą właściwości poślizgowe obuwia na różnych powierzchniach). Podeszwę wykonano w technologii Altama Panama Sole, która zapewnia łatwiejsze odrywanie się błota, co świetnie sprawdzi się w aktywnościach hybrydowych. Wewnątrz buta zastosowano piankę EVA o podwójnej gęstości ze specjalną strefą amortyzacji, która zwiększa wygodę użytkowania. Dodatkowo obuwie posiada gumową osłonę na czubku, zabezpieczającą palce przed ewentualnymi urazami.

Dobrym wyborem będą również profesjonalne buty trekkingowe ATR Fortux - najnowsze buty LOWA w ofercie SpecShop. Model z krótką, dodatkowo usztywnioną cholewką Reptex Sport wykonano z syntetycznych, dobrze oddychających materiałów i wyposażono w miękkie wkładki ATR All-Terrain Running z 6mm dropem. Funkcję amortyzującą pełni tu DYNEVA® - pianka EVA o potrójnej gęstości, a dodatkową ochronę stóp zapewniają wzmocnienia na tylnej części i nosku buta. Wyjątkową cechą butów ATR Fortux jest dwustrefowy bieżnik Trac® Ultra, w przedniej części zoptymalizowany do przyspieszania kroku, a w tylnej - do hamowania. Takie rozwiązanie doskonale sprawdza się nie tylko podczas biegu, ale również marszu o zmiennym tempie.

Na biwak, camping, dłuższy spacer po lesie i lekkie wypady w teren w zupełności wystarczą buty trekkingowe z niską, ale wzmocnioną cholewką lub z cholewką średnią. Tereny leśne wiosną bywają podmokłe i zabłocone, warto więc zadbać o dobrą stabilizację kostki. Obuwie wciąż powinno być lekkie i dobrze oddychające, ale w tym wypadku również odporne na wilgoć, rosę czy lekki deszcz. Warto więc postawić na model z membraną Gore-Tex lub inną membraną wodoodporną, taki jak np. buty taktyczne M-Tac Patrol R, wyposażone w membranę hydrofobową, która zapewnia skuteczną ochronę przed wodą i wilgocią oraz przylegający do niej materiał, zapewniający prawidłową oddychalność i odprowadzanie wilgoci. Cholewka wykonana została z odpornej na ścieranie skóry, która dobrze stabilizuje stopę, a wtrzymała gumowa podeszwa ma bardzo dobre właściwości antypoślizgowe i amortyzacyjne.

Niezawodnym wyborem na wiosenne biwaki i wypady w teren będą buty taktyczne LOWA Zephyr GTX® MK2 z niską cholewką z hydrofobowej skóry welurowej oraz Cordury, które gwarantują dobrą stabilizację oraz wytrzymałość nawet w trudniejszych warunkach terenowych. Model wyposażono w wodoodporną i doskonale oddychającą membranę GORE-TEX® Professional, a także podeszwę środkową o unikalnej, opatentowanej konstrukcji ramowej PU MONOWRAP®, która dodatkowo wspiera stabilizację stopy. Podeszwa Lowa X-TRAC Military zapewnia bardzo dobrą przyczepność, a technologia Slip Resistance zabezpiecza przed pośliźnięciem się na tłustych lub mokrych podłożach.

Na kilkudniową wędrówkę z plecakiem po lesie czy terenach górskich powinniśmy wybrać buty taktyczne lub trekkingowe ze średnią lub wysoką cholewką. Tutaj obuwie będzie musiało radzić sobie już nie tylko z wilgocią i błotem, ale również kamieniami, wystającymi konarami drzew czy nierównościami terenu. Wyższe buty odpowiednio zabezpieczą kostkę i ograniczą ryzyko skręcenia stawu. Oczywiście obowiązkowa jest też odporność na wodę i zabrudzenia, a także dodatkowa ochrona palców - zwłaszcza na kamienistym terenie. Warto też zwrócić uwagę na sztywność podeszwy - zbyt sztywna podeszwa może męczyć stopy podczas długiego marszu z dużym obciążeniem, lepiej więc wybierać modele z podeszwą o średnim usztywnieniu.

W tej roli świetnie sprawdzą się buty taktyczne LOWA Renegade II GTX - kolejna nowość w SpecShop, czyli druga generacja słynnego modelu LOWA Renegade, który stał się już klasyką terenową. Obuwie posiada wzmocnioną konstrukcję, która świetnie stabilizuje i usztywnia całą stopę podczas wędrówek po nierównym lub grząskim podłożu. Dodatkowe wzmocnienia konstrukcyjne Frame Support na palcach, kostkach i piętach zabezpieczają stopy przed urazami w trudniejszym terenie. Cholewka została wykonana z naturalnej skóry i wyposażona w wewnętrzną membranę Gore-Tex, co zapewnia zarówno wodoodporność obuwia, jak i optymalną wentylację oraz regulację termiczną. Podeszwa jest średnio usztywniona i dobrze tłumi wibracje, a profilowany bieżnik wykorzystujący technologię Slip Resistance gwarantuje dobrą przyczepność na każdym podłożu oraz właściwości antypoślizgowe. Model spełnia wszystkie wymagania normy EN ISO 20347:2012 w zakresie wodoszczelności, odporności na poślizg czy izolacji termicznej. Równie dobrym wyborem będą wspomniane wyżej buty LOWA Zephyr w wersji ze średnią cholewką, czyli LOWA Zephyr GTX® MID MK2.

Na długie wyprawy terenowe z dala od szlaku i cywilizacji, a także do bushcraftu i survivalu, najlepiej wybierać profesjonalne buty wojskowe. Tu nie ma miejsca na kompromisy - dobre i bezpieczne buty terenowe powinny mieć twardą podeszwę, solidny bieżnik i niezawodnie stabilizować kostki. Świetnie sprawdzają się tu wysokie buty wojskowe z wodoodporną membraną i dobrze odprowadzające wilgoć. Wysoka (najlepiej skórzana) cholewka chroni nie tylko stopy i kostki, ale również piszczel. Dodatkowo zapobiega też wpadaniu piasku, kamyków, liści czy gałęzi do środka buta. Warto również zwrócić uwagę na wytrzymałość mechaniczną, odpowiednią amortyzację oraz dodatkowe zabezpieczenia.

Na najtrudniejsze wiosenne wyprawy w teren polecamy np. buty wojskowe Altama Helios SBM TruFit System z wysoką cholewką z bydlęcej skóry nubukowej, projektowane z myślą o użytku w cieplejszym klimacie. Skóra została zabezpieczona impregnatem Scotchgard, dzięki czemu jest wodo- i olejoodporna. Wodoszczelność wzmacnia membrana Gore-Tex, która jednocześnie zapewnia dobrą oddychalność i odprowadzanie wilgoci. Model wyposażono w odpowiednio usztywnione podeszwy opracowane we współpracy z Michelin, które wykazują imponujące właściwości antypoślizgowe, izolacyjne oraz trakcyjne. Szwy wykonano z potrójnie skręcanej nici nylonowej, co zapewnia wysoką wytrzymałość i trwałość konstrukcji. Profilowane pięty oraz miękko wyściełane wnętrze buta amortyzują i chronią kostki i całą stopę przed otarciami, a system TruFit zapewnia idealne dopasowanie do kształtu stopy, co znacznie podnosi komfort użytkowania w długich cyklach. Palce są dodatkowo zabezpieczone czubkami ochronnymi z tworzywa termoplastycznego, które dostosowują się do ich kształtu.

Świetnym wyborem będą również buty wojskowe LOWA Z-8N GTX® C - sprawdzony w najtrudniejszych warunkach model z linii Task Force, zaprojektowany z myślą o intensywnym użytkowaniu pod dużym obciążeniem i w wymagającym terenie. Buty z wysoką cholewką z hydrofobowej skóry naturalnej (2,2 mm) oraz Cordury zostały wyposażone w wodoodporną membranę GORE-TEX® MS Light Rock o wysokim współczynniku oddychalności oraz wkładki Climate Control, które dodatkowo chronią stopy przed wilgocią. Podeszwa LOWA Tactical Z TRAC® gwarantuje optymalną przyczepność na najtrudniejszych rodzajach podłoża. a podeszwa środkowa w ramowej konstrukcji PU MONOWRAP® doskonale stabilizuje stopę, zapewniając pełne wsparcie i ochronę stóp w wymagających warunkach terenowych. 

Co jeszcze warto założyć na wiosenną wyprawę?

Wśród typowo wiosennych dodatków, które warto uwzględnić w outdoorowej garderobie, znajdziemy przede wszystkim elementy ochronne. Choć może wydawać się, że to drobiazgi, odpowiednie dodatki potrafią uratować dzień w terenie - szczególnie wczesną wiosną.

W pierwszej kolejności powinniśmy zadbać o ochronę głowy. I tu wiosna stawia przed nami kolejne wyzwanie - z jednej strony powinniśmy bowiem zadbać o ochronę przed słońcem, z drugiej zaś - warto też mieć pod ręką coś, co zabezpieczy głowę przed silniejszym wiatrem czy lekkimi opadami. Zatem jedna, uniwersalna czapka tu nie wystarczy. Polecamy, by na głowie znalazła się czapka z daszkiem - odpowiednio wytrzymała i dobrze wentylowana, a w plecaku lub nerce zawsze pod ręką była lekka czapka zimowa - niezbyt gruba i najlepiej szybkoschnąca. Taki zestaw pozwoli nam łatwo dopasować się do zmiennych warunków pogodowych, bez uszczerbku na zdrowiu i komforcie.

Jako ochrona głowy przed słońcem podczas wiosennych wypraw świetnie sprawdzą się czapki z daszkiem Helikon - takie jak np. czapka Helikon Baseball Foldable Cap, wykonana z wytrzymałej mieszanki bawełny i poliestru typu Ripstop i wyposażona w aż 6 otworów wentylacyjnych. Czapka posiada łamany daszek ułatwiający kompresję do minimalnych rozmiarów. Alternatywnie, w roli przeciwsłonecznej ochrony głowy można też wykorzystać kapelusze Helikon, np. model Boonie Hat z osłoną, która dodatkowo pozwala na zabezpieczenie przed słońcem i deszcze również karku.

Do ochrony głowy przed silniejszym wiatrem i niespodziewanym wiosennym deszczem polecamy czapki typu beanie - ciepłe, ale przy tym lekkie i cienkie. Godnym polecenia modelem jest np. zimowa czapka szybkoschnąca Mil-Tec, która nie chłonie wody i jest odporna na przetarcia. Jej splot uwzględnia kanaliki wentylacyjne, odprowadzające nadmiar ciepła i wilgoci na zewnątrz. Jeśli zaś chcemy zainwestować w maksymalną ochronę termiczną i izolacyjną, dobrym wyborem będzie czapka wełniana Brubeck Extreme Wool, wykonana z wykorzystaniem wełny Merino (48%). Jej dwuwarstwowa konstrukcja zapewnia doskonałą izolację termiczną, a wykorzystane materiały wspierają skuteczne odprowadzanie wilgoci. 

Obok ochrony głowy, równie ważna jest ochrona oczu - czyli dobrej jakości okulary przeciwsłoneczne o odpowiedniej wytrzymałości, która pozwoli im znieść trudy każdej wyprawy. Choć wiosną słońce nie jest jeszcze tak szkodliwe jak latem, to ochrona przed promieniowaniem UV jest ważna i może znacznie zwiększyć nasz komfort podczas wyprawy, choćby zapewniając dobrą widoczność niezalenie od poziomu nasłonecznienia. Inna kwestią jest mechaniczna ochrona oczu, którą gwarantują dobre okulary, np. podczas przedzierania się przez zarośla czy przy silnym wietrze, który potrafi sypnąć piachem w oczy.

Na wiosenne wyprawy polecamy odporne i wytrzymałe, a przy tym atrakcyjne cenowo okulary Bolle Safety, które zapewnią odpowiednią ochronę mechaniczną i przeciwsłoneczną, a przy tym nie zrujnują naszego budżetu wyprawowego. Godnym polecenia modelem są np. okulary ochronne Bolle SILIUM+ z wizjerem przeciwsłonecznym, wykonane w całości z wytrzymałego poliwęglanu. Przyciemniany, panoramiczny wizjer Curve 8 po obu stronach posiada powłokę Platinum®, która zapobiega zaparowywaniu oraz zarysowaniu okularów - w tym modelu odporność na zarysowania wynosi 1,4 cd/m². Drugim modelem wartym uwagi są okulary ochronne Bolle CONTOUR wyposażone w soczewki polaryzacyjne ze wzmacnianego poliwęglanu, które skutecznie odbijają refleksy świetlne. Panoramiczny wizjer o świetnej jakości optycznej i właściwościach antystatycznych posiada również zewnętrzną powłokę antyzarysowującą, która wzmacnia wytrzymałość i poziom mechanicznej ochrony oczu.

Pozostałe dodatki są związane z rodzajem i charakterem aktywności outdoorowych, które planujemy. Zarówno podczas buchcraftu, jak i biwakowania na odludziu, pomocne mogą okazać się rękawice ochronne - najlepiej antyprzecięciowe - które zabezpieczą dłonie podczas stawiania namiotu czy prowizorycznego schronienia, rąbania drewna i innych prac w terenie. Jeśli natomiast planujemy wędrówki nocą lub aktywności do późnych godzin wieczornych, ewentualnie od wczesnych godzin porannych, na pewno docenimy dodatki takie, jak kominiarka termoaktywna czy szalokominiarka, które zapewnią odpowiednią izolację i ochronę termiczną szyi i twarzy.

Wyposażenie outdoorowe, które sprosta każdej wiosennej wyprawie

Przed wiosenną wyprawą w teren - bez względu na to, czy to weekendowy biwak, tygodniowy camping, górska wycieczka czy dłuższa wyprawa bushcraftowa - warto zadbać nie tylko o ubiór, ale również o odpowiedni sprzęt outdoorowy, który zapewni nam komfort, bezpieczeństwo i samowystarczalność w różnych sytuacjach. Wyposażenie outdoorowe nie musi oznaczać dziesiątek przedmiotów. Kluczem jest ich praktyczność, wielozadaniowość oraz jakość. W tej części przyjrzymy się temu, co naprawdę warto mieć przy sobie w terenie - również podczas wypadu z dala od cywilizacji. Niezależnie od poziomu zaawansowania - dobrze dobrany sprzęt to podstawa każdej udanej wyprawy i gwarancja samych dobrych wspomnień. Sprawdź, jaki plecak na wycieczki wybrać oraz co koniecznie zabrać na wiosenną wyprawę w teren!

Jaki plecak na wycieczki i na podróże w nieznane?

Podstawą pakowania się na każdą wyprawę - niezależnie od tego, czy jest to turystyka miejska, wyjazd na biwak, pod namioty lub na camping, kilkudniowa wycieczka w góry lub do lasu, czy jeszcze dłuższa wyprawa survivalowa - są odpowiednio pojemne i przystosowane plecaki i torby. Oczywiście podczas miejskich wycieczek najlepiej sprawdzą się wygodne plecaki miejskie, na biwaki i camping nadają się wszelkie plecaki turystyczne, do pieszych wędrówek górskich lub leśnych polecane są raczej plecaki taktyczne, a na długie i wymagające wyprawy najlepiej zabierać duże plecaki wyprawowe. Dostosowanie plecaka do planowanych zastosowań jest oczywiście kluczową kwestią, nie mniej istotne powinny być jednak także ogólne aspekty, takie jak wykonanie, materiały czy konstrukcja plecaka.

Każdy plecak na wycieczki w teren - bez względu na rodzaj aktywności, w jakiej będzie nam służył - powinien być przede wszystkim wygodny. Źle dobrany plecak potrafi zamienić przygodę w męczącą drogę przez mękę, podczas gdy dobrze dopasowany - staje się przedłużeniem naszego ciała, ułatwiając transport niezbędnego ekwipunku i odciążając kręgosłup. Na co warto zwrócić uwagę, wybierając plecak na podróż w nieznane?

Podstawą jest dobrze zaprojektowany system nośny. Plecak powinien posiadać co najmniej pas piersiowy z możliwością regulacji, a najlepiej - zwłaszcza przy dużym obciążeniu ekwipunkiem lub bardzo długich trasach - również regulowany pas biodrowy. Pozwolą one odpowiednio i równomiernie rozłożyć ciężar całego plecaka na barki i biodra, dzięki czemu będzie on mniej uciążliwy dla kręgosłupa. Wiosną, gdy organizm łatwo się nagrzewa, równie istotna jest też prawidłowa wentylacja pleców - warto wybierać modele z siatkowymi panelami dystansowymi lub innymi rozwiązaniami, które zapobiegają nadmiernemu poceniu się pleców podczas wędrówki.

Podczas wiosennych wędrówek w terenie często przemierzamy błotniste ścieżki, mokre trawy i wilgotne lasy. Dlatego warto, by plecak był wykonany z materiałów odpornych na wilgoć, przetarcia i uszkodzenia mechaniczne, takich jak Cordura, nylon ripstop lub poliester z powłoką PU. Warto też zwrócić uwagę na wagę plecaka - model, który jest dość ciężki nawet "na pusto" może być zbyt dużym obciążeniem po spakowaniu pełnego ekwipunku.'

Szczególnie polecamy plecaki z systemem MOLLE/PALS - można je rozbudowywać stosownie do potrzeb, wykorzystując dodatkowe ładownice czy kieszenie Cargo Pouch, które można przytroczyć do plecaka, zwiększając jego pojemność i wartość użytkową. To świetne, wygodne i bardzo praktyczne rozwiązanie na wszelkiego rodzaju wyprawy i wycieczki kilkudniowe - zwłaszcza dla użytkowników, którzy podejmują bardzo zróżnicowane aktywności outdoorowe. Dostosowanie plecaka do konkretnych potrzeb zajmuje krótką chwilę - wybieramy odpowiednie kieszenie adekwatne do planowanych aktywności, odpinamy poprzednio dopięte elementy, mocujemy wybrane ładownice i możemy pakować się na kolejną przygodę.

Na jednodniowe wycieczki po mieście lub w terenie w zupełności wystarczy lekki plecak do 25 litrów - nawet pojemność 18l będzie wystarczająca, by pomieścić wodę i przekąski, czapkę i kurtkę przeciwdeszczową, mapę oraz podstawowe akcesoria EDC. Taki plecak idealnie sprawdzi się podczas krótkich wędrówek. W tej grupie polecamy znane, dobre i sprawdzone plecaki Helikon - w tym przede wszystkim modele takie, jak Helikon Traveler czy Helikon EDC. Oba wykonane są z wytrzymałej Cordury i wyposażone w system kieszeni oraz organizerów, które pozwolą odpowiednio rozmieścić ekwipunek.

Na weekendowy biwak, dwudniowy trekking czy wycieczki z noclegiem w terenie lepiej sięgnąć po plecak do 40 litrów, który poza podstawowym wyposażeniem pomieści również śpiwór, karimatę, kuchenkę turystyczną, tarp lub namiot oraz ubrania na zmianę. Jeśli wybierzemy plecak z taśmami MOLLE, bez problemu przytroczymy do niego dodatkowe kieszenie na inne elementy ekwipunku - jeśli zajdzie taka potrzeba. Świetnie sprawdzą się tu np. plecaki turystyczne z linii Helikon Summit, wyposażone w przednią, elastyczną kieszeń siatkowaną typu beavertail oraz boczne taśmy MOLLE Lite (10 mm), pozwalające na mocowanie dodatkowych zasobników. Chętnie wybieranym modelem biwakowym jest też plecak Helikon Matilda - zaprojektowany we współpracy z Survivaltech.pl jako plecak bushcraftowy o imponujących możliwościach rozbudowy, na start wyposażony w 3 pojemne kieszenie zewnętrzne oraz boczne taśmy kompresyjne do przenoszenia śpiwora lub namiotu. Oba modele wykonano z odpornej Cordury oraz wyposażono w pas piersiowy oraz biodrowy.

Na dłuższe wyprawy bushcraftowe, długie wędrówki z dala od cywilizacji lub dalekie wypady z dużą ilością sprzętu potrzebny będzie co najmniej plecak trzydniowy (do 60l) - w przypadku bardzo dużego ekwipunku lepiej postawić na typowy plecak wyprawowy po pojemności powyżej 60-80l - obowiązkowo z dobrym systemem nośnym, odpowiednią wentylacją oraz możliwością rozbudowy o boczne kieszenie, troki czy zasobniki. Tutaj świetnie sprawdzi się np. niepozorny plecak taktyczny Magnum Taiga z miejscem na wkład hydracyjny, regulowanym pasem biodrowym oraz aż 6 trokami kompresyjnymi, umożliwiającymi przenoszenie większych elementów ekwipunku. Dobrym wyborem będzie też nieco większy plecak wojskowy WISPORT Reindeer z systemem nośnym FAS PLUS ERGONOMIC, asymetrycznym pasem biodrowym oraz kominem zwiększającym pojemność o dodatkowe 12l. Oba modele posiadają liczne elementy systemu MOLLE/PALS.

Do przytroczenia dodatkowych elementów wyposażenia plecaka polecamy nowość marki Nite Ize - elastyczne troki Gear Tie o różnych długościach i bardzo wytrzymałej konstrukcji. Troki wykonane zostały z metalowego rdzenia, który pokryto miękkim polimerem o bardzo dobrej przyczepności. Dzięki temu troki są odporne na zniszczenie - nadają się do wielokrotnego użytku, a jednocześnie pozostają giętkie.

Pakowanie plecaka mogą ułatwić dodatkowe akcesoria, takie jak organizery do plecaka czy specjalne pokrowce - oba rozwiązania pozwolą odpowiednio zorganizować, pogrupować i rozmieścić ekwipunek, a także zabezpieczyć go na czas wyprawy. Wśród organizerów godny polecenia jest np. nylonowy organizer do plecaka Helikon Backpack Panel Insert, który bez problemu pomieści laptopa, książki czy sprzęt outdoorowy. Solidnym i bardzo praktycznym modelem jest też składany na pół organizer do plecaka Condor Pack Insert, wyposażony w 3 pojemne kieszenie oraz dwa panele z licznymi taśmami elastycznymi. Oba modele pozwolą na sprawną organizację poszczególnych elementów ekwipunku oraz szybkie znalezienie i dobycie potrzebnych akcesoriów, kiedy zajdzie taka potrzeba.

Jeśli chodzi o pokrowce, na wiosenne wyprawy w teren polecamy wybierać pokrowce wodoodporne, takie jak pokrowce Magpul DAKA™, wykonane ze słynnego, opatentowanego przez firmę Magpul materiału DAKA - laminatu polimerowego o wysokiej wytrzymałości i elastyczności. Produkty z linii DAKA słyną z nieprzepuszczalnych uszczelnień, zgrzewanych konstrukcji i niezawodnej wodoodporności. Takie pokrowce pozwolą Ci nie tylko zorganizować, ale przede wszystkim odpowiednio zabezpieczyć i uchronić przed zamoknięciem najważniejsze elementy ekwipunku, takie jak ubrania na zmianę czy sprzęt elektroniczny.

Natomiast co powinno znaleźć się w plecaku wyprawowym, to już w znacznym stopniu zależy od tego, gdzie i w jakim celu się wybieramy. Podpowiadamy jednak, jakie sprzęty i akcesoria najczęściej znajdują się w podstawowym wyposażeniu na wiosenne wypady w teren i nie powinno ich zabraknąć pod ręką podczas żadnej dłuższej aktywności na łonie natury.

Sprzęt outdoorowy, który zawsze warto mieć pod ręką

Nawet najlepiej zaplanowana wiosenna wyprawa potrafi przynieść niespodzianki - od nagłego deszczu, przez mechaniczne uszkodzenia sprzętu, po konieczność szybkiego rozpalenia ognia. Właśnie dlatego istnieje grupa sprzętu, który - niezależnie od tego, czy wybieramy się na jednodniową wycieczkę, weekendowy biwak, czy kilkudniową wyprawę bushcraftową - warto mieć zawsze przy sobie. Chodzi tu zarówno o codzienne wyposażenie, jak i akcesoria survivalowe, które mogą uratować sytuację, gdy coś pójdzie nie tak. Jak zatem powinna wyglądać zawartość niezbędnika outdoorowego?

Obowiązkowo powinna znaleźć się w nim latarka oraz zapasowe baterie - jeśli zdecydujemy się na model z zasilaniem bateryjnym - lub akumulatory oraz powerbank. Wiosną dni są dłuższe, ale w terenie zmrok potrafi zaskoczyć - zwłaszcza w lesie czy w górach, gdzie światło znika szybciej. Niezawodne źródło światła podczas wypraw w teren - szczególnie w miejsca słabo zaludnione - to nie tylko kwestia komfortu, ale przede wszystkim naszego bezpieczeństwa.

Dlatego szczególnie polecamy modele bateryjne, które przy odpowiedniej ilości zapasowych baterii na pewno nie zawiodą nas w terenie. Najlepszym wyborem - zarówno na długie wędrówki w nieznane, jak i na biwaki - będzie latarka czołowa. Jej największą zaletą jest fakt, że światło pada zawsze tam, gdzie patrzymy, a my mamy wolne ręce do działania. To sprawia, że czołówki sprawdzają się najlepiej nie tylko podczas poruszania się po trudnym terenie, ale również podczas gotowania czy rozkładania namiotu. Oczywiście na wiosenne wędrówki warto wybierać modele odporne na wilgoć - o klasie wodoszczelności co najmniej IPX4 lub wyższej. Przydatne będą też różne tryby świecenia i kolory światła (szczególnie czerwony), a dodatkowe zabezpieczenie w sytuacjach awaryjnych stanowi tryb alarmowy lub stroboskopowy.

Do wiosennych aktywności outdoorowych polecamy czołówki Princeton Tec, które na tle konkurencji wyróżniają się bardzo lekką i wytrzymałą konstrukcją - co jest istotne zwłaszcza podczas dłuższych wędrówek lub w trudniejszych warunkach terenowych, a także długim czasem świecenia na jednym komplecie baterii. Polecamy modele takie jak np. latarka czołowa Princeton Tec Snap® - wyposażona w tryb skupiony migający, lub też latarka czołowa Princeton Tec FRED® z czerwoną diodą LED, która ułatwia widzenie nocne np. podczas czytania map czy innych czynności po zmroku. Oba modele pracują w kilku różnych trybach, świecą przez ok. 40 godzin na najwyższym trybie i są odporne na zachlapania oraz lekki deszcze (zgodnie z normą IPX4).

Drugim elementem, który powinien znaleźć się w niezbędniku outdoorowym jest dobry nóż - nie tylko przyrząd do przygotowania posiłków, ale i podstawowe narzędzie przy pracy z drewnem, naprawach, rozpalaniu ognia czy budowie prostych konstrukcji w terenie. W zależności od potrzeb warto rozważyć nóż składany - kompaktowy i wygodny w transporcie, dobry na lżejsze wyprawy, biwaki czy camping. Jeśli jednak planujemy cięższe prace w terenie, takie jak np. batonowanie, struganie czy kopanie, wybierzmy lepiej nóż survivalowy z głownią stałą - bardziej wytrzymały podczas intensywnego użytkowania o dużym obciążeniu.

Tutaj śmiało możemy polecić tegoroczne nowości marki Ka-Bar - czyli noże Dust I oraz Becker Nessmuk. Oba modele to noże z głownią stałą, wykonane z najlepszych i najtrwalszych stali, odpowiednio zabezpieczone przed korozją i przystosowane do prac w terenie.

W grupie noży składanych godne polecenia są modele marki Schrade Knives - takie jak nóż Schrade Killer Whale czy nóż Schrade Outback. Oba modele posiadają czarne oksydowanie, które zabezpiecza przed korozją i odbijaniem refleksów świetlnych, co jest bardzo przydatne podczas pracy w pełnym słońcu. Noże są wyposażone w blokadę bezpieczeństwa typu Liner Lock i doskonale sprawdzą się podczas biwaków, campingów i krótszych wędrówek w terenie.

Trzecim sprzętem, który warto uwzględnić w ekwipunku wyprawowym jest multitool - kompaktowe narzędzia wielofunkcyjne, które w warunkach terenowych potrafi okazać się jednym z najbardziej wszechstronnych i niezastąpionych elementów wyposażenia. Łączy w sobie szereg przydatnych funkcji - od kombinerek, przez śrubokręty, pilnik, aż po otwieracz do konserw czy awaryjną piłę. Sprawdza się przy naprawach sprzętu, cięciu linek, przygotowywaniu drewna na ognisko, montażu tarpa, a nawet w sytuacjach awaryjnych. Dobrze dobrany multitool to podręczne narzędzie, które mieści się w kieszeni i może uratować sytuację wtedy, gdy nie mamy dostępu do większego ekwipunku. Warto wybierać modele renomowanych marek, wykonane ze stali nierdzewnej i wyposażone w blokadę ostrzy - by były nie tylko funkcjonalne, ale i bezpieczne w użytkowaniu.

W tej grupie niekwestionowanymi liderami są oczywiście multitoole Leatherman, słynące ze swojej niezawodności i długiej żywotności - producent udziela na swoje narzędzia 25-letnią gwarancję. Na wiosennych wyprawach w teren najlepiej sprawdzi się legendarny już model Leatherman Wave® Plus, wyposażony nawet w piłę do drewna i gniazda na bity. Jeśli jednak na początek wolimy postawić na coś tańszego, bez straty na jakości wykonania i funkcjonalności, godne polecenia są również multitoole SOG. Dobrym wyborem na wędrówki w terenie będzie np. multitool SOG PowerAccess PA2002-CP z zestawem 12 bitów - wykonany ze stali nierdzewnej i nieco bogatszy również pod względem ilości narzędzi.

Ostatnim obowiązkowym elementem wyposażenia outdoorowego na dłuższe wyprawy w teren jest solidne i niezawodne źródło ognia - zapałki, zapalniczka benzynowa, a najlepiej krzesiwo. Ogień to ciepło, bezpieczeństwo, możliwość gotowania, suszenia ubrań, a czasem nawet sygnalizacji ratunkowej. Nawet jeśli planujesz używać zapalniczki lub zapałek, zawsze warto mieć krzesiwo jako awaryjną opcję - działa nawet w deszczu i po zamoczeniu. Polecamy wybierać przede wszystkim modele magnezowe.

Krzesiwo magnezowe to klasyka wśród narzędzi survivalowych i absolutne must-have w każdym zestawie outdoorowym. Choć może wydawać się archaiczne w dobie zapalniczek i zapałek, jego niezawodność w trudnych warunkach czyni je bezkonkurencyjnym. Zachowuje swoje właściwości niezależnie od wilgoci, temperatury czy ciśnienia - wystarczy suchy materiał zapalny i odrobina wprawy, by uzyskać silną iskrę zdolną rozpalić ogień nawet w niesprzyjających okolicznościach. Wiosną, gdy pogoda potrafi zaskoczyć deszczem lub rosą, krzesiwo staje się doskonałą alternatywą lub zapasowym źródłem ognia - szczególnie na dłuższych wyprawach z dala od cywilizacji. Dobrej jakości modele wytrzymują nawet kilka tysięcy odpaleń i są odporne na złamanie czy korozję.

Na wiosennych wyprawach świetnie sprawdzi się krzesiwo magnezowe Fosco Magnesium Fire Starter, dzięki któremu bez względu na warunki pogodowe uzyskamy iskry o temperaturze około 3000°C. Model wyposażony jest w blaszkę z linijką i skalą 1:100 000, a także solidny nylonowy sznurek, który zabezpiecza elementy przed zgubieniem i umożliwia np. zawieszenie krzesiwa na nadgarstku. Dobrym wyborem będzie też krzesiwo magnezowe Helikon Scout MK2 w stalowej puszce. W zestawie otrzymujemy również iskrownik, paliwo stałe (2 szt.) oraz wata.

Nocowanie w lesie - co wziąć na nocowanie i obóz pod gołym niebem?

Spanie na łonie natury to jedno z najcenniejszych doświadczeń, jakie daje outdoor. Cisza, zapach lasu, śpiew ptaków o świcie… Ale żeby była to przyjemność, a nie walka z chłodem, wilgocią czy niewygodą, warto dobrze przemyśleć swój zestaw biwakowy. Wiosną bywa już ciepło w dzień, ale noce mogą zaskoczyć przymrozkiem, rosą lub intensywnym deszczem. Jak zatem zorganizować komfortowe nocowanie w lesie, na łące czy pod osłoną drzew?

Jeśli planujesz obóz pod gołym niebem lub daleką wędrówkę po nieznanym terenie, koniecznie zaopatrz się w śpiwór i akcesoria noclegowe, jak choćby najprostsza karimata, która wiosną zapewni optymalną izolację od podłoża. Potrzebne będzie również coś nad głową - namiot lub tarp, ewentualnie płachta biwakowa.

Wiosna to czas przejściowy, więc wybierając śpiwór, nie sugeruj się tylko temperaturą dzienną. Nawet przy 18-20°C w dzień, nocą temperatura może spaść nawet do 2–5°C, a do tego dochodzi jeszcze wilgoć. Dlatego wybierając śpiwór na wiosenne nocowanie w lesie, skupmy się na modelach z komfortem ok. 0-5°C (analizując parametry techniczne należy patrzeć na temperaturę comfort, nie limit). W terenie najlepiej sprawdzają się śpiwory z wypełnieniem syntetycznym - są bardziej odporne na wilgoć i w razie zamoknięcia szybko wysychają, w przeciwieństwie do modeli z wypełnieniem puchowym. Warto przyjrzeć się śpiworom w kształcie mumii, które zapewniają lepszą izolację termiczną, a przy okazji nie zajmują wiele miejsca w ekwipunku. Często są też wyposażone w kaptur, który zapobiega utracie ciepła przez głowę.

Na wiosenne obozowanie pod gołym niebem polecamy np. wiatroszczelny i wodoodporny śpiwór Snugpak Softie Elite 3 w zestawie z workiem kompresyjnym, doskonale dostosowany do warunków wiosenno-jesiennych. Model wyposażony jest w kołnierz termiczny oraz panel EPS, który pozwala regulować odczuwalną temperaturę i wentylację wewnątrz śpiwora. Nieco tańszą, ale wciąż dobrą i sprawdzoną alternatywą będzie śpiwór wojskowy M-Tac z pokrowcem z dwuwarstwowym wypełnieniem holofiber 150 g/m2, wyposażony w kaptur ze ściągaczem.

Nawet najlepszy śpiwór nie spełni swojej roli, jeśli od spodu będzie wychładzać nas zimna gleba. Na wiosnę, gdy ziemia jest jeszcze wilgotna i wychłodzona po zimie, izolacja od podłoża ma kluczowe znaczenie. Podstawą jest oczywiście karimata - lekka i odporna na uszkodzenia, sprawdza się w trudnych warunkach terenowych. Dobrym pomysłem jest połączenie jej z matą samopompującą, która zapewnia nieco lepszy komfort i poprawia izolację. Godna polecenia jest np. składana karimata wojskowa Magnum Matte z pianki XPE od spodu powleczonej aluminium. Jej konstrukcja i wykorzystane materiały sprawiają, że karimata nie chłonie wilgoci i zapewnia dobrą izolację termiczną. Dobrym uzupełnieniem będzie mata samopompująca MFH Thermomatte z wodoodporną warstwą zewnętrzną i wypełnieniem z pianki syntetycznej.

Dobrze dobrany namiot to gwarancja komfortu i bezpieczeństwa podczas noclegu w terenie - zwłaszcza wiosną. Noce bywają chłodne i wilgotne, a przyziemna kondensacja pary wodnej może znacząco obniżyć komfort snu. Dlatego namiot warto traktować nie tylko jako schronienie, ale też jako element ochrony termicznej i barierę przed czynnikami zewnętrznymi. Najlepiej wybierać modele dwupowłokowe z oddzielną sypialnią i tropikiem, które zapewniają lepszą izolację od wilgoci i wentylację, co zapobiega kondensacji pary wodnej wewnątrz namiotu. Dobrze też, żeby namiot na wiosenny nocleg w lesie był odporny na wiatr i deszcz - minimum na poziomie 1500-3000 mm słupa wody dla tropiku.

Dla nieco bardziej doświadczonych podróżników oraz osób ceniących lekkość i elastyczność, coraz popularniejszą alternatywą jest tarp - czyli wodoodporna płachta rozpinana na linkach między drzewami lub kijami trekkingowymi, która tworzy lekki schron. Podobnie jak namiot, również chroni przed deszczem i wiatrem, a przy tym daje dużo większą swobodę konfiguracji i pozwala spać blisko natury. Dobrze skonfigurowany tarp waży znacznie mniej niż namiot i zapewnia szybkie schronienie.

Dobrym wyborem będzie np. duża płachta biwakowa Helikon Supertarp® z powlekanego poliestru Ripstop, wyposażona w aż 19 punktów mocowania, które dają imponujące możliwości konfiguracji ustawienia, stosownie do ukształtowania terenu. Wiosną w terenie świetnie sprawdzi się też tarp Lesovik Ultralight ZMORA, wykonany z silnylonu w splocie mikroripstop, który zapewnia wiatroszczelność i wodoodporność całej konstrukcji. Tarp jest też odporny na uszkodzenia mechaniczne (przebicie, rozdarcie), a na grzbiecie wzmocniono go taśmą poliamidową.

Gotowanie pod namiotem i racje żywnościowe, czyli kuchnia w terenie

Wiosna to idealny czas na biwaki i wyprawy z noclegiem, ale też pora, która stawia konkretne wyzwania w kwestii jedzenia. Chłodne poranki, ciepłe popołudnia i gwałtowne zmiany pogody sprawiają, że dobrze zaplanowane posiłki i funkcjonalny zestaw kuchenny są kluczowe nie tylko dla komfortu, ale i dla utrzymania energii w terenie. Wiosną dobrze, aby jedzenie było ciepłe, lekkostrawne i wysokokaloryczne - to pozwala utrzymać energię przy zmiennych temperaturach i częstym wysiłku fizycznym. Nawet krótka przerwa na ciepły napój lub zupę potrafi podnieść morale, zwłaszcza po chłodnej nocy czy męczącej wędrówce. Jednak by je przygotować, potrzebny nam będzie nie tylko ogień, ale również prowiant podróżny, naczynia turystyczne do gotowania nad ogniem i (opcjonalnie) kuchenka.

Kuchenka turystyczna może, ale nie musi nam być potrzebna - jeśli zdecydujemy się na przygotowanie posiłków bezpośrednio nad ogniskiem, jej przydatność może stanąć pod znakiem zapytania. Jednak biorąc pod uwagę nieprzewidywalność wiosennej pogody, nagłe zrywy wiatru czy niespodziewane opady deszczu - mała kuchenka z osłoną przed wiatrem może uratować sytuację. Ogień jest też wówczas lepiej kontrolowany, co zapewnia większe bezpieczeństwo.

Dla większości użytkowników kuchenka gazowa na kartusze to najbardziej praktyczne rozwiązanie. Szybko się nagrzewa, jest łatwa w obsłudze i działa niezawodnie nawet w umiarkowanie trudnych warunkach. O ile takie rozwiązanie świetnie sprawdza się np. na campingu, to już w przypadku dłuższych wędrówek może okazać się problematyczne. Lepszym wyborem będzie kuchenka na paliwo stałe (np. tabletki esbitowe). Dlaczego?

Przede wszystkim dlatego, że tabletki paliwowe są lżejsze, bardziej kompaktowe i pasują do każdej kuchenki. Kartusze gazowe trudno uzupełnić lub kupić w środku lasu czy w małej miejscowości, a zapas takich kartuszy będzie sporo ważył i zajmie znacznie więcej miejsca w plecaku wyprawowym. Paliwo stałe nie wycieknie, nie ulegnie rozszczelnieniu, nie przymarznie ani nie straci ciśnienia w niższych temperaturach - co wczesną wiosną bywa realnym problemem. Taka kuchenka działa też cicho, jest odporna na uszkodzenia i nadaje się idealnie jako zapasowe źródło ciepła w minimalistycznym zestawie survivalowym. Co więcej - można jej użyć nawet w osłoniętym miejscu bez obawy o otwarty ogień czy niestabilny płomień.

Wybierając kuchenkę na dłuższe wyprawy możemy zdecydować się na wersje minimalistyczne, takie jak np. wojskowy zestaw do gotowania i podgrzewania posiłków Javel nr 8, który nie obciąży ekwipunku i świetnie sprawdza się w terenie. Jeśli jednak wolimy "gotowe" i nieco solidniejsze rozwiązania, warto postawić na praktyczne zestawy, które wraz z kuchenką turystyczną zawierają już kompatybilne naczynia do gotowania. Modele takie jak aluminiowa kuchenka turystyczna Esbit z garnkiem 1,1 l są lekkie i pakowne, rozwiązują też problem przeładowania bagażu. Kuchenki, które integrują palnik z naczyniem i zapewniają maksymalną efektywność spalania. Co więcej, ich konstrukcja i wykonanie umożliwia wykorzystanie nie tylko paliwa stałego, ale też zwykłego drewna.

Co jeść w terenie? W zależności od rodzaju wyprawy i dostępnego sprzętu, do wyboru mamy kilka opcji:

• Gotowe posiłki wojskowe - kompletne zestawy, które trzeba tylko podgrzać (czasem nawet bez użycia ognia - wystarczy aktywator chemiczny). Takie zestawy są wygodne, kaloryczne i odporne na warunki zewnętrzne. Zwykle zawierają też bezpłomieniowy podgrzewacz chemiczny oraz sztućce turystyczne, nie wymagają więc dodatkowych zakupów - takie rozwiązania oferuje firma Arpol, doskonale znana w środowiskach mundurowych i survivalowych. Znajdziemy wśród nich nawet takie dania, jak klopsiki z makaronem czy paella z kurczakiem.

• Liofilizaty turystyczne - nieco droższe, ale bardzo lekkie, pakowane próżniowo posiłki do zalania wrzątkiem. Stanowią idealne rozwiązanie na długie wędrówki, bo oszczędzają wagę i miejsce w plecaku. Bogatą gamę smaków oferuje np. popularna marka LyoFood - a wśród nich znajdziemy takie rarytasy jak np. kurczak Tikka Masala czy schab w sosie z zielonego pieprzu z ziemniakami. To dania o maksymalnych wartościach odżywczych, bez konserwantów i sztucznych dodatków, zawierające tylko naturalne składniki.

• Racje żywnościowe - tradycyjne racje awaryjne w formie hermetycznie zapakowanych sprasowanych kostek, które warto uwzględnić w ekwipunku na wypadek nieprzewidzianych sytuacji. Nie zachwycą naszych kubków smakowych, ale są bogate w witaminy i minerały, a przede wszystkim są w stanie pokryć dzienne zapotrzebowanie energetyczne. Charakteryzują się długą trwałością, odpornością na warunki atmosferyczne i wysoką kalorycznością, co czyni je doskonałym zabezpieczeniem energetycznym. Zajmują niewiele miejsca, nie wymagają przygotowania i mogą okazać się nieocenione w razie opóźnień, trudnych warunków pogodowych lub utraty głównego źródła pożywienia.

Uzupełnienie tradycyjnych posiłków stanowią wysokoenergetyczne przekąski, takie jak batony energetyczne, proteinowe batony mięsne czy suszona wołowina (jerky), a nawet zwykłe orzechy lub suszone owoce. To bardzo wygodny sposób na uzupełnienie energii w trakcie marszu. Podczas intensywnych wędrówek w terenie organizm zużywa sporo kalorii, a regularne drobne posiłki pomagają utrzymać siły i koncentrację bez konieczności dłuższych postojów. Tego typu przekąski są lekkie, łatwe do spakowania i odporne na warunki pogodowe.

Oczywiście nie możemy też zapomnieć o wodzie pitnej, a raczej rozwiązaniach umożliwiające jej uzdatnianie w terenie. To absolutnie konieczne, by pamiętać o odpowiednim nawodnieniu, które wiosną bywa mylące - nie czujemy się przegrzani, ale nadal intensywnie tracimy wodę podczas aktywności fizycznej. Dobrze mieć ze sobą osobisty filtr do wody lub butelkę filtrującą, a także zapasowe tabletki do uzdatniania na bazie chloru. Z kolei do przenoszenia wody podczas wędrówki przy się bukłak, manierka lub profesjonalny system hydracyjny.

W terenach leśnych i górskich warto znać podstawowe zasady zbierania wody: z bieżącego źródła, możliwie wysoko (przed siedliskami ludzkimi i zwierzęcymi), filtrować i/lub przegotować. Picie z nieznanych kałuż czy jezior bez zabezpieczeń może skutkować problemami żołądkowymi, które w terenie mogą być wyjątkowo uciążliwe, a w skrajnych wypadkach nawet bardzo niebezpieczne. Pamiętajmy, że tzw. deszczówka również wymaga uzdatnienia do picia.

Jak zadbać o bezpieczeństwo w terenie?

Nawet najlepiej ubrany i wyposażony wędrowiec może znaleźć się w trudnej sytuacji, jeśli nie pomyśli o bezpieczeństwie. Bezpieczeństwo w terenie to nie tylko kwestia unikania zagrożeń, ale przede wszystkim odpowiedzialnego planowania i przewidywania trudnych sytuacji. Wiosną, gdy warunki bywają zmienne - od nagłego załamania pogody po szybkie zmierzchy w lesie - warto być przygotowanym na więcej, niż zakłada podstawowy plan wyprawy. Odpowiedni ekwipunek, podstawowe umiejętności oraz świadomość zagrożeń mogą zadecydować o tym, czy biwak lub wędrówka zakończą się komfortowo, czy stresująco.

Wypadki zdarzają się nawet doświadczonym podróżnikom - otarcia, skaleczenia, skręcenia, poparzenia czy reakcje alergiczne. Dlatego w plecaku na wycieczkę powinna znaleźć się dobrze skompletowana apteczka turystyczna. Oprócz podstawowych środków opatrunkowych warto mieć np. folię NRC, środek dezynfekujący, opaskę elastyczną, lek przeciwbólowy, zapasowe plastry i coś przeciw ukąszeniom owadów. Wiosną warto dodać też pęsetę do wyciągania kleszczy oraz repelent przeciw owadom - zwłaszcza w rejonach wilgotnych.

Oczywiście apteczkę można skompletować samemu, jeśli jednak chcemy oszczędzić sobie kłopotu, warto wybrać model z wyposażeniem, taki jak np. apteczka z wyposażeniem Mil-Tec First Aid Set 43 elementy. Zawierają one starannie dobrany zestaw podstawowych środków opatrunkowych i ratunkowych. Dzięki temu oszczędzasz czas, nie ryzykujesz pominięcia ważnego elementu i masz pewność, że zestaw został zaprojektowany z myślą o realnych sytuacjach terenowych. Wystarczy dopakować do nich tylko niezbędne leki i spakować do plecaka - najlepiej w najłatwiej dostępnym miejscu. Awaryjnie warto też zaopatrzyć się w zestaw wodoodporny - taki, jak np. apteczka wodoodporna Adventure Medical Kits Trauma Pak I do tamowanie krwawień. 

W czasach aplikacji GPS łatwo zapomnieć, że zasięg w lesie czy górach bywa ograniczony. Wiosenne burze lub wilgoć mogą wpłynąć na działanie elektroniki. Dlatego w teren zawsze warto zabrać tradycyjną mapę topograficzną i kompas - i umieć się nimi posługiwać. W warunkach słabej widoczności lub zboczenia ze szlaku to one mogą pomóc wrócić na trasę, szczególnie tam, gdzie nie ma oznaczeń turystycznych. Zanim wyruszysz w trasę - zawsze poinformuj kogoś, gdzie się wybierasz i kiedy planujesz wrócić. W sytuacjach kryzysowych to podstawowy element, który może znacząco skrócić czas reakcji służb ratunkowych.

Na długie i dalekie wyprawy w nieznane warto zaopatrzyć się też w mniej tradycyjne środki bezpieczeństwa. Broń hukowa to coraz częściej wybierany element wyposażenia outdoorowego - zwłaszcza na dłuższe wyprawy z dala od cywilizacji. Jej podstawową zaletą jest możliwość odstraszenia dzikich zwierząt - takich jak wilki, dziki czy nawet ciekawskie lisy - bez konieczności używania agresywnych środków. Huk wystrzału może skutecznie zniechęcić zwierzynę do zbliżania się do obozowiska, zwłaszcza nocą. 

Dodatkowo, jeśli doposażymy się w odpowiednią nasadkę do wystrzeliwania rac oraz race hukowe, broń hukowa może służyć także jako narzędzie sygnalizacji ratunkowej - zarówno dźwiękowej, jak i świetlnej. Tego typu rozwiązania są lekkie, łatwe w obsłudze i legalne do posiadania przez osoby pełnoletnie w Polsce, co czyni je ciekawą opcją zwiększającą poczucie bezpieczeństwa na szlaku.

Na tym kończymy już nasz wiosenny poradnik outdoorowy. Mamy nadzieję, że zawarte tu wskazówki pomogą Wam lepiej przygotować się do biwaków, wycieczek i wypraw - tych krótkich i tych całkiem wymagających. Wiosna to świetny czas, by wrócić w teren, dlatego zachęcamy do aktywności na świeżym powietrzu, odkrywania nowych miejsc i sprawdzania swojego sprzętu w praktyce.

Zachęcamy też do rozsądnego planowania wędrówek, dbania o bezpieczeństwo i szanowania przyrody, z której możemy korzystać. Dobrze przygotowany plecak, odpowiednie ubranie i garść sprawdzonej wiedzy to naprawdę wszystko, czego potrzeba, by cieszyć się wyprawą bez stresu. Wszystkim wielbicielom outdooru życzymy udanych, komfortowych i - co najważniejsze - bezpiecznych przygód w terenie. Do zobaczenia na szlaku!

Sprawdź nasze kategorie:

Sprawdź też nasz wiosenny poradnik dla strzelców: 

• Sezon wiosenny w strzelectwie - rekomendacje SpecShop

Zapoznaj się również z pozostałymi artykułami outdoorowymi: 

• Warto polubić cebulę
• Racje żywnościowe - czyli jak posilić się w terenie
• Filtrowanie: wszystko o co bałeś się spytać
• Człowiek nie wielbłąd - czyli o pojemnikach na wodę
• Osobiste środki do przenoszenia wody - od manierek po nowoczesne systemy hydracyjne
• Jak chronić się przed deszczem?
• Jaki hamak do wypadów w teren?
• Kompasy i busole, czyli co początkujący miłośnik wędrówek powinien wiedzieć
• Krzesiwa survivalowe w praktyce
• Jaki nóż na biwak - składany, z głownią stałą, a może scyzoryk?
• Czym naostrzyć nóż?
• Tarp czy namiot - i o przewagach tego pierwszego
• Taktyczne okulary przeciwsłoneczne - jakie wybrać?
• Jakie buty na wiosnę wybrać - przegląd oferty
• Jaką bieliznę termoaktywną wybrać? - szybki przegląd asortymentu
• Bluza polarowa - idealna warstwa docieplająca?
• Jakie spodnie taktyczne / outdoorowe wybrać - zestawienie
• Apteczki - ważny, często zaniedbywany temat
• Co powinno być w apteczce pierwszej pomocy? Wyposażenie, rodzaje apteczek i praktyczne porady
• Latarka czołowa - ranking najlepszych latarek czołowych na rynku
• Broń hukowa i wszystko, co trzeba o niej wiedzieć

Autor: KS